De Significantie van Monetaire Hervorming

In 1999 waarschuwde monetair hervormer Michael Rowbotham al voor de destructieve gevolgen van fractioneel reserve bankieren. In dit stuk vat ik een aantal highlights van zijn lezing samen.

• Het huidige geldsysteem werkt volgens Rowbotham door in vrijwel alle facetten van de (wereld)economie. Hij noemt verschillende gevolgen. Allereerst creëert het voortdurend inflatie, met onder andere hoge huizenprijzen als gevolg. Tegelijkertijd wordt een groot deel van het besteedbaar inkomen opgeslokt door het aflossen van schulden en het betalen van rente. Een gevolg hiervan is, dat we behoefte hebben aan goedkopere producten.De enige manier om goedkopere producten te produceren is door middel van massaproductie. Aangezien alleen grote bedrijven bulk kunnen fabriceren worden de kleine ondernemingen uit de markt gedrukt. Omdat de schuldenberg steeds hoger wordt moet er bovendien steeds meer worden geproduceerd en geconsumeerd. Zonder dat kunnen schulden niet worden afbetaald. Sterker nog, soms wordt de technische levensduur van producten zelfs bewust beperkt om cyclische consumptie in stand te houden. Dit terwijl het woord ‘economie’ eigenlijk betekent ‘het zo efficiënt mogelijk omgaan met schaarste middelen’. Hierdoor is de concurrentie op verschillende markten steeds nijpender geworden.
• Rowbotham stelt dat de druk om te exporteren toeneemt zodra economische groei in een eigen land het stijgende schuldenniveau niet meer kan bijbenen en bedrijven hun producten en diensten niet meer verkocht krijgen. Aangezien alle landen deel uitmaken van hetzelfde op schulden gebaseerde geldsysteem legt op den duur iedereen de focus op export. Dit zorgt voor een agressief internationaal economisch klimaat. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze agressieve export vaak heeft geleid tot conflicten en oorlog tussen landen.
• Rowbotham benadrukt dat mensen vandaag de dag veel hogere hypotheeklasten hebben in vergelijking met de jaren dertig. De gemiddelde hypotheek werd destijds al binnen 8 jaar afgelost. Ook werd toen al ingezien dat elke vorm van automatisering simpelweg banen kost. Het ironische is, dat volledige werkgelegenheid een gevaarlijk streven is vanwege ecologische destructie die gepaard gaat met productie en consumptie. Volledige werkgelegenheid is enkel mogelijk indien we economische processen radicaal veranderen. Bijvoorbeeld door te stoppen met bullshit jobs (1), het onnodig heen en weer vervoeren van producten en productinnovaties die enkel als doel hebben om meer te verkopen.
• In 1999 stond volgens Rowbotham twee derde van alle landen zo zwaar in het rood bij het IMF en de Wereldbank dat meer exporteren de enige manier was om niet failliet te gaan. Ook vertelt hij dat een aantal Zuid-Amerikaanse landen en zelfs een aantal Europese landen in 1999 nog schulden hadden aan de VS die stammen uit de jaren 30. En ondanks dat de VS weet dat deze schulden eigenlijk afgeschreven zouden moeten worden blijven ze op de balans van de Amerikaanse schatkist staan. De VS kan het zich simpelweg niet veroorloven om deze schulden af te boeken.
• Vaak wordt verondersteld dat het privilege om geld te creëren niet in de handen van overheden gelegd dient te worden, aangezien deze dan teveel macht krijgen. Rowbotham is echter van mening dat er geen sprake is van een machtsvraagstuk maar dat de overheid simpelweg de plicht heeft om de economie van een efficiënt schuldvrij betaalmiddel te voorzien. Ook wijst hij op het feit dat de overheid enkel over de eerste allocatie gaat. Zodra geld schuldvrij in omloop is gebracht is het uit haar controlesfeer en onderheven aan marktkrachten.
• Aan het begin van zijn lezing noemt Rowbotham de torenhoge schulden in de westerse wereld. Hij vindt het opmerkelijk dat westerlingen de derdewereldlanden adviseren om schulden aan te gaan. Het schuldsysteem dat wij hebben uitgevonden. Rowbotham pleit dan ook voor een geldsysteem waarin de overheid het monopolie heeft op de geldschepping en het geld schuldvrij in omloop brengt. Een wat minder vergaande hervorming die hij voorstelt is om commerciële banken te beperken in hun geldscheppend vermogen door een strakker kredietbeleid in te stellen. Dit kan volgens hem dan gecompenseerd worden door de overheid een deel van het geld schuldvrij in omloop te laten brengen

Tot slot benadrukt Rowbotham dat voorstellen tot monetaire hervorming alleen van de grond gaan komen met de steun van ons allen en allemaal zullen falen zonder onze steun! Ook merkt hij op dat economen het onderwerp geldschepping al decennialang negeren en er maar weinig economen zijn die zich uitspreken voor monetaire hervorming. In 1999 dacht Rowbotham dat het nog wel even zou duren voordat currency reform op de politieke agenda zou komen te staan. Hij was er van overtuigd dat dit uiteindelijk wel zou gaan gebeuren. Die tijd is nu gekomen!

Michael Rowbotham is politiek en economisch schrijver en is o.a. bekend door zijn boek The Grip of Death: A Study of Modern Money, Debt Slavery, and Destructive Economics en het boek Goodbye America.

(1) http://strikemag.org/bullshit-jobs/

(2)http://onsgeld.nu/uncategorized/brits-parlement-houdt-debat-over-geldcreatie/

door Niels Verduijn